चन्द्रश्वर बस्ताकोटी
चैत २५ मुस्ताङ । दोस्रो चरणको १३ औ राष्टिय पोलीयो खोप अभियान ७ हिमाली जिल्लामा सनिवार शुरु हुने भएको छ । जन्मे देखि ५ बर्ष मुनिका बालबालीकालाई एकै पटक पोलीयो थोपा खुवाई पोलियो रोग बिश्वबाटै उन्मुलन गर्न देशभरि नै अभियान थालीएको हो ।
दोस्रो चरणमा ७ हिमाली जिल्लामा सोलुखुम्बु, मनाङ, मुस्ताङ, हुम्ला, जुम्ला, डोल्पा र मुगुमा चैत्र २६ र २७ गते ५ वर्ष मुनिका बालबालिकालाई पोलीयो थोपा खुवाइने छ । ७ हिमाली जिल्लामा पनि दुई चरणमा गरि पहिलो चरण चैत्र २६ र २७ गते र दोस्रो चरण वैशाख २४ र २५ गते संचालन गरिने भएको छ ।
त्यस्तै हिमाली जिल्ला मुस्ताङमा १ हजार ३ सय ३१ बालबालीकालाई लक्षित गर्दै १ सय ४६ ठाउमा खोप सञ्चालन गरिने भएको छ । जसको लागि १ सय ४४ जना स्वास्थ्य स्वयमसेवीका र १ सय ४४ स्वयम सेवक खटाइएको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयमुस्ताङले जनाएको छ । १६ गाबिसका प्रत्येक वडामा एक एक, जोमसोम एयरपोर्ट र लेते गाबिसको पैराथाप्लामा थप एक एक खोपकेन्द्र सचालन हुने भएका हुन । पहिलो दिन २६ गते खोपकेन्दमा पोलीयो थोपा खुवाइने र दोस्रो दिन २७ गते खुवाउन छुटेकालाई अनिवार्यरुपमा खुवाउन घरदैलो कार्यक्रम सचालन गरिने भएको छ । हिमाली जिल्लामा हुने यसबर्षको पोलीयो खोप अभियानका लागि सम्पुर्ण तयारी पुरा भएको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय मुस्ताङका प्रमुख डा भोजराज गौतमले बताउनु भयो । दोस्रो चरणमा पुनः वैशाख २४ र २५ मा पोलीयोथोपा खुवाइने छ ।
मनिसमामात्र लाग्ने पोलीयो रोगका बिरामी लुला लगडा हुने गर्दछन भने ३ पटक पोलीयो थोपा खाए पछि यो रोगको सक्रकणबाट बच्न सकिन्छ । ५ बर्षमुनिका बालबालीकालाई मात्र खुवाइने पोलीपो थोपा जति पटक खाएको भएपनि खुवाउनु पर्दछ । यसले कुनै असर नगर्ने बिज्ञहरुको बिश्वास छ ।
बिश्व स्वास्थ्य सगठनका अनुसार १९९८ वाट विश्वमा पोलियो खोप अभियान शुरु गरिएको भएता पनि नेपालमा १९९९ बाट संञ्चालन गरिएको थियो । पोलियो खोप अभियान सञ्चालन गर्दा विश्वका १२५ राष्ट्रमा पोलियो रोगबाट सक्रमीत भेटीए पनि अहिले यो घटेर बिश्वका चार देश भारत, पाकिस्तान, नाइजेरीया, अफगानिस्थातमा मात्र देखिएको छ ।
नेपालको सन्र्दभमा २०१० नोभेम्बर सम्मको आंकदा अनुसार ३२ जना पोलियोबाट संक्रमित विरामी फेला परेको डा गौतमले जानकारी दिनु भयो । जसअनुसार ९४ प्रतिशत तराइको जिल्लाका देखा परेका थिए भने बाँकी पहाडी जिल्लामा । सर्वेक्षण अनुशार ३२ मध्ये ३० जना तराइको सप्तरी, सिरहा, धनुषा, सर्लाहि महोत्तरी तगाएतका ११ जिल्लामा देखा परे भने २ जना पहाडी जिल्ला दैलेख र वाजुरा देखा परेका थिए । तर २०१० मा रोतहटमा ४ ओटा यसको विरामि देखा परेका थिए ।
चैत २५ मुस्ताङ । दोस्रो चरणको १३ औ राष्टिय पोलीयो खोप अभियान ७ हिमाली जिल्लामा सनिवार शुरु हुने भएको छ । जन्मे देखि ५ बर्ष मुनिका बालबालीकालाई एकै पटक पोलीयो थोपा खुवाई पोलियो रोग बिश्वबाटै उन्मुलन गर्न देशभरि नै अभियान थालीएको हो ।
दोस्रो चरणमा ७ हिमाली जिल्लामा सोलुखुम्बु, मनाङ, मुस्ताङ, हुम्ला, जुम्ला, डोल्पा र मुगुमा चैत्र २६ र २७ गते ५ वर्ष मुनिका बालबालिकालाई पोलीयो थोपा खुवाइने छ । ७ हिमाली जिल्लामा पनि दुई चरणमा गरि पहिलो चरण चैत्र २६ र २७ गते र दोस्रो चरण वैशाख २४ र २५ गते संचालन गरिने भएको छ ।
त्यस्तै हिमाली जिल्ला मुस्ताङमा १ हजार ३ सय ३१ बालबालीकालाई लक्षित गर्दै १ सय ४६ ठाउमा खोप सञ्चालन गरिने भएको छ । जसको लागि १ सय ४४ जना स्वास्थ्य स्वयमसेवीका र १ सय ४४ स्वयम सेवक खटाइएको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयमुस्ताङले जनाएको छ । १६ गाबिसका प्रत्येक वडामा एक एक, जोमसोम एयरपोर्ट र लेते गाबिसको पैराथाप्लामा थप एक एक खोपकेन्द्र सचालन हुने भएका हुन । पहिलो दिन २६ गते खोपकेन्दमा पोलीयो थोपा खुवाइने र दोस्रो दिन २७ गते खुवाउन छुटेकालाई अनिवार्यरुपमा खुवाउन घरदैलो कार्यक्रम सचालन गरिने भएको छ । हिमाली जिल्लामा हुने यसबर्षको पोलीयो खोप अभियानका लागि सम्पुर्ण तयारी पुरा भएको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय मुस्ताङका प्रमुख डा भोजराज गौतमले बताउनु भयो । दोस्रो चरणमा पुनः वैशाख २४ र २५ मा पोलीयोथोपा खुवाइने छ ।
मनिसमामात्र लाग्ने पोलीयो रोगका बिरामी लुला लगडा हुने गर्दछन भने ३ पटक पोलीयो थोपा खाए पछि यो रोगको सक्रकणबाट बच्न सकिन्छ । ५ बर्षमुनिका बालबालीकालाई मात्र खुवाइने पोलीपो थोपा जति पटक खाएको भएपनि खुवाउनु पर्दछ । यसले कुनै असर नगर्ने बिज्ञहरुको बिश्वास छ ।
बिश्व स्वास्थ्य सगठनका अनुसार १९९८ वाट विश्वमा पोलियो खोप अभियान शुरु गरिएको भएता पनि नेपालमा १९९९ बाट संञ्चालन गरिएको थियो । पोलियो खोप अभियान सञ्चालन गर्दा विश्वका १२५ राष्ट्रमा पोलियो रोगबाट सक्रमीत भेटीए पनि अहिले यो घटेर बिश्वका चार देश भारत, पाकिस्तान, नाइजेरीया, अफगानिस्थातमा मात्र देखिएको छ ।
नेपालको सन्र्दभमा २०१० नोभेम्बर सम्मको आंकदा अनुसार ३२ जना पोलियोबाट संक्रमित विरामी फेला परेको डा गौतमले जानकारी दिनु भयो । जसअनुसार ९४ प्रतिशत तराइको जिल्लाका देखा परेका थिए भने बाँकी पहाडी जिल्लामा । सर्वेक्षण अनुशार ३२ मध्ये ३० जना तराइको सप्तरी, सिरहा, धनुषा, सर्लाहि महोत्तरी तगाएतका ११ जिल्लामा देखा परे भने २ जना पहाडी जिल्ला दैलेख र वाजुरा देखा परेका थिए । तर २०१० मा रोतहटमा ४ ओटा यसको विरामि देखा परेका थिए ।